રશીયા -યુક્રેન અને ઇઝરાયલ-હમાસ યુદ્ધોએ ગુજરાતના હીરાના વેપારની ચમકને મંદ કરી દીધી છે. વાસ્તવમાં આ દેશોમાં લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા યુદ્ધને કારણે વિશ્વમાં ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ વધ્યો છે. જેના કારણે ગુજરાતમાં કટ હીરાની માંગમાં ભારે ઘટાડો થયો છે. ઘટતી માંગને કારણે ગુજરાતનો હીરા ઉદ્યોગ મુશ્કેલીમાં છે.

પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, સ્થિતિ એટલી ખરાબ થઈ ગઈ છે કે ઘણી કંપનીઓમાં કારીગરોને કંપનીમાંથી કાઢી મૂકવામાં આવ્યા છે. સાથે જ હજારો કામદારો પર છટણીની તલવાર લટકી રહી છે. તેમને કોઈપણ સમયે કામ પર આવવાથી પ્રતિબંધિત કરી શકાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે એકલા સુરત શહેરમાં જ 6 લાખ હીરા કારીગરોને રોજગારી મળે છે. જ્યારે બાકીનું ગુજરાત માત્ર 3 લાખ કારીગરોને જ નોકરી આપે છે.

તમને જણાવી દઈએ કે, નેચરલ કટ હીરાની વિશ્વની સૌથી મોટી ઉત્પાદક કિરણ જેમ્સ એન્ડ ડાયમંડ્સ સહિત ગુજરાતના સુરતમાં ઘણા હીરા એકમોએ 17 ઓગસ્ટથી 28 ઓગસ્ટ સુધી 10 દિવસ માટે કામગીરી બંધ રાખવાનો નિર્ણય કર્યો છે. કિરણ જેમ્સ હાલમાં 50,000 થી વધુ લોકોને રોજગારી આપે છે, જેમાંથી મોટાભાગના સુરતમાં છે. ઘણી કંપનીઓ તેમના કામદારોને લાંબી રજાઓ લેવા દેવાનું પસંદ કરી રહી છે અને અન્યોએ કામના કલાકો ઘટાડવા અથવા કામના દિવસો ઘટાડવાનો નિર્ણય લીધો છે. તેના કારણોમાં કંપનીઓ સાથે ન વેચાયેલી ઈન્વેન્ટરીમાં વધારો, ભાવમાં ઘટાડો, રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ અને ઘટતી નિકાસ છે. આપને જણાવી દઈએ કે હાલમાં સુરતમાં લગભગ 3,500 ડાયમંડ કટિંગ અને પોલિશિંગ યુનિટ કાર્યરત છે. ઘણા એકમો કામના કલાકો ઘટાડીને કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યા છે.

કામના અભાવે સુરતમાં કારખાનાઓમાં કામદારોને અઠવાડિયામાં બેથી ત્રણ દિવસ રજા આપવામાં આવી રહી છે. નામ ન આપવાની શરતે એક વેપારીએ જણાવ્યું કે કેટલાક હીરાના કારીગરો અન્ય વિસ્તારોમાં રોજગારી શોધી રહ્યા છે. પરિસ્થિતિ વણસતી જોઈને વેપારીઓએ ગુજરાત સરકારને વિનંતી કરી છે કે મંદીના કારણે નોકરી ગુમાવનારા અને આત્મહત્યા કરનારા હીરાના કારીગરો માટે આર્થિક રાહત પેકેજ જાહેર કરે. સુરતનો હીરા ઉદ્યોગ આશરે 800,000 કામદારોને રોજગારી આપે છે, જે 5,000 થી વધુ પ્રોસેસિંગ એકમો દ્વારા દેશના 80% રફ હીરાના કટિંગ અને પોલિશિંગનું સંચાલન કરે છે.