ભારતમાં મંદિરોની કોઈ કમી નથી. અહીં તમને દરેક ખૂણામાં કોઈને કોઈ મંદિર જોવા મળશે. પરંતુ અહીં કેટલાક મંદિરોની સ્થિતિ ખૂબ જ રહસ્યમય અને ચમત્કારી માનવામાં આવે છે. આજ સુધી કોઈ આ મંદિરોમાં છુપાયેલા રહસ્યો શોધી શક્યું નથી. આવું જ એક મંદિર છે ભગવાન શિવનું છે. જેનું અનોખું રહસ્ય દુનિયાભરના લોકોને આકર્ષે છે. જ્યારે આ મંદિરના પથ્થરોને ઠપકારવામાં કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેમાંથી ડમરું જેવો અવાજ સંભળાય છે. આ સાથે જ એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે તે એશિયાનું સૌથી ઊંચું શિવ મંદિર છે.
ભગવાન શિવનું આ અનોખું મંદિર હિમાચલ પ્રદેશના સોલનથી લગભગ 8 કિલોમીટર દૂર રાજગઢ રોડ પર આવેલું છે, જેને દેવભૂમિ કહેવાય છે, જે જટોલી શિવ મંદિર તરીકે ઓળખાય છે. મંદિરનું મકાન બાંધકામ કળાનું અજોડ ઉદાહરણ છે. દક્ષિણ-દ્રવિડિયન શૈલીમાં બનેલા આ મંદિરની ઊંચાઈ લગભગ 111 ફૂટ હોવાનું કહેવાય છે. તેને બનાવવામાં 39 વર્ષ લાગ્યા હતા. મંદિરના ઉપરના છેડે એક વિશાળ 11 ફૂટ ઊંચો સોનાનો કલશ પણ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યો છે, જે તેની સુંદરતામાં વધુ વધારો કરે છે.
કરોડો રૂપિયાથી બનેલા આ મંદિરમાં દેશ-વિદેશથી ભક્તો આવે છે. આ મંદિરમાં ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતી ઉપરાંત અનેક દેવી-દેવતાઓની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. મંદિરની અંદર સ્ફટિક રત્ન શિવલિંગ પણ સ્થાપિત છે. આ મંદિરમાં પ્રવેશવા માટે ભક્તોને 100 સીડીઓ ચઢવી પડે છે. મંદિરની ઇમારત પણ ખૂબ જ સુંદર અને ભવ્ય રીતે બનાવવામાં આવી છે.
પૌરાણિક કથા અનુસાર, ભગવાન શિવ એક રાત માટે અહીં આવ્યા હતા અને થોડો સમય રોકાયા હતા. ભગવાન શિવ પછી સ્વામી કૃષ્ણ પરમહંસ અહીં તપસ્યા કરવા આવ્યા હતા. જટોલી શિવ મંદિરનું નિર્માણ તેમના માર્ગદર્શન પર જ શરૂ થયું હતું. સંત પરમહંસએ 1983માં આ મંદિર પરિસરમાં સમાધિ લીધી હતી. મંદિરના ખૂણામાં સ્વામી કૃષ્ણાનંદની ગુફા પણ છે.
આ પૌરાણિક મંદિર વિશે એવી માન્યતા છે કે અહીંયા દર્શન કરવાથી વ્યક્તિની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. આ મંદિરની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે જ્યારે આ મંદિરના પથ્થરોને હાથથી ટેપ કરવામાં આવે છે ત્યારે તેમાં ભગવાન શિવના ડમરુંનો અવાજ સંભળાય છે.
